Cinevision
Film besprekingen: bioscoop, dvd en Blu-ray

Verandering van spijs doet eten, maar niet zo voor de gebroeders Dardenne. Al sinds de start van hun carrière zoomen ze in op de sociale miserie en actuele problematiek die zich dagelijks op de straatstenen van verpauperde achterbuurten afspelen. Ook met hun zesde langspeler, ‘Le Silence De Lorna’, zochten ze hun inspiratie op de straat. Maar toch is hun nieuwste, waarmee ze opnieuw een prijs in Cannes wegkaapten (die voor beste scenario), geen summier doorslagje van hun vroegere werk.

Het Waalse cineastenduo blijft trouw aan zijn vaste ingrediënten, maar voegt er ook enkele nieuwe aan toe: zo overgieten ze hun sociaal-realistische relaas met een zwoel film noir sausje, voegen ze streepjes muziek toe aan de klankband en schieten ze als primeur zelfs een vrijscène. Bovendien, wellicht de meest opvallende wissel, opteerden de Dardennes ditmaal voor een rustige mise-en-scène in plaats van het traditionele jachtige camerawerk. Een briljante keuze zowaar, gezien het verhaal van Lorna daar ook niet om vroeg. Net zoals het verhaal wél smeekte om een grootstad, en dus verplaatsten de broertjes de actie van het gekende Seraing naar het naburige Luik, een smeltkroes van gangsters, leugens en - daarover gaat ‘Le Silence De Lorna’ - schijnhuwelijken.

Lorna’s plan is even simpel als uitgekookt: ze trouwt met de Belgische junkie Claudy (fetisjacteur Jeremie Renier) om zo de Belgische nationaliteit te bekomen (ze is zelf Albanese), die haar toelaat samen met haar lief Sokol een snackbar te beginnen. Het opzet was om Claudy te vermoorden via een overdosis, maar als hij afkickt en Lorna nodig heeft om op het rechte pad te blijven, begint zij te twijfelen. Ze wil van ‘m scheiden (om ‘m het leven te redden), maar dat is buiten taxichauffeur Fabio gerekend, het brein achter de naturalisatiecarrousel, die wil dat Lorna eerst nog trouwt met een Rus die ook graag Belg wil worden.

De personages in ‘Le Silence De Lorna’ zijn goed noch slecht, ze situeren zich in de grijze zone. Zo staat Claudy wel bekend als drugsverslaafde, maar als Lorna hem vraagt haar een paar rake klappen toe te dienen om sneller een echtscheiding te bekomen, weigert hij: “Ik sla geen vrouwen.” En Lorna zelf behelst twee keerzijdes van eenzelfde medaille. We ontmoeten haar in het begin als een zelfverzekerde vrouw, maar langzaam brokkelt haar harnas af en wordt ze breekbaar, frigide. Een interessante ommekeer, die door nieuwkomer Arta Dobroshi op verbluffend naturelle wijze afgebeeld wordt (waar blijven de broertjes dat talent toch vandaan halen?); tijdens de scène waarin ze twee inspecteurs over de vloer krijgt, maakte ons hart een sprongetje en bij het verbluffend mooie eindshot heeft ze Rosetta moeiteloos van de eerste plaats in het lijstje van vrouwelijke Dardenne-hoofdpersonages gestoten.

Maar het meest indrukwekkend zijn de broers zelf, die stilistisch excelleren, enkele moedige verhaalkeuzes maken (een cruciale twist tonen ze niet!) en tegelijk een paar gigantische dilemma’s opwerpen: hoe ver kan je gaan om gelukkig te worden? Is het mogelijk om je fouten recht te zetten? Vragen waarmee het immer observerende, nergens (ver)oordelende duo hun sterke hoofdfiguur opzadelt en tegelijk de vertwijfelde kijker in de rol van morele scherprechter dwingt.

Peter Janssens