Het Belgisch filmproductiebedrijf A Private View wordt geleid door scenarist/producer Jean-Claude Van Rijckeghem en producer Dries Phlypo. Voormalig recensent Van Rijckeghem was in 1994 een van de oprichters, en zag zijn geesteskind uitgroeien tot een bedrijvig productiehuis dat zelfs een respectabel aantal internationale coproducties op zijn naam heeft staan. Voor Cinevision voorziet Jean-Claude graag tekst en uitleg bij een paar sleutelfilms.
1. De Bal - Dany Deprez - 1998
‘De Bal’ was eigenlijk een krankzinnige onderneming. Regisseur Dany Deprez had een idee voor een film met een levende voetbal en vroeg of ik die voor hem wou schrijven. Ik werkte toen als perschef bij een filmdistributeur en had voor Dany al een documentaire over het Belgische stripverhaal geschreven. Ik begon aan het script van ‘De Bal’ zonder eigenlijk iets van scenarioschrijven af te weten. Scenariocoaching bestond in die tijd nog niet. Al schrijvend leerde ik mezelf de grondbeginselen van een scenario aan. Een traag en vaak frustrerend proces. Toen het scenario er eenmaal was – maar nog lang niet in zijn uiteindelijke vorm – begonnen Dany en ik een producent te zoeken. Niemand bleek ook maar enige interesse te hebben. Dus besloot ik, jong en roekeloos als ik was, de film zelf te produceren met het advies van enkele mensen die ‘zoiets’ al eerder hadden gedaan. Of toch bijna. Het werd een heel complexe productie met vijf kinderen in de hoofdrol, een getrainde hond en een magische bal die deels door mechanische, deels door digitale effecten werd gecreëerd. Eigenlijk was het een absurd zwaar debuutproject. Ik mag blij zijn dat ik het als producent heb overleefd. Het is gelukkig een mooie film geworden die zelfs het Berlijnse jeugdfilmfestival mocht openen. Daarna draaide ik nog een tweede jeugdfilm met Dany (‘Science Fiction’). Hopelijk kunnen we ‘De Bal’ in de nabije toekomst op dvd uitbrengen.
2. Kruistocht In Spijkerbroek - Ben Sombogaart - 2006
‘Kruistocht In Spijkerbroek’ is het eerste echte opdrachtscenario waar ik aan schreef. Een wijs iemand zei ooit dat je harder en sneller werkt voor een opdracht dan voor een eigen project, en in dit geval was dat misschien wel zo. Samen met Chris Craps – met wie ik al samenwerkte voor ‘Science Fiction’ – ploeterde ik me een weg door de zeer episodische jeugdroman van Thea Beckman voor een Nederlands productiehuis. We schreven de ene versie na de andere, weefden een romance door de vertelling, maakten van Dolf een verscheurde adolescent en waren vooral blij met de anachronistische humor die we in het verhaal hadden gestopt. Uiteindelijk is de film door budgettaire beperkingen niet geworden wat hij had kunnen zijn. Er werd veel humor opgeofferd en onze ontknoping werd – zo hartverscheurend – niet gebruikt en vervangen door een kopie van het einde uit H.G. Wells’ ‘The Time Machine’. Toch ben ik niet ontevreden met het resultaat: de romance die we hebben aangebracht, werkt uiteindelijk zeer goed in de film. En werd zelfs een beetje de ziel van het verhaal.
3. Man Zkt Vrouw - Miel Van Hoogenbemt - 2007
Van scenarist Pierre De Clercq – wiens ‘Verlengd Weekend’ door A Private View was mee geproduceerd – kwam de vraag of ik met hem wilde samenwerken voor een dramatische komedie. Dat werd ‘Man Zkt Vrouw’, over een norse weduwnaar die met pensioen gaat en in zijn zoektocht naar een nieuwe vrouw geholpen wordt door zijn geschifte buurman. Ik hield van de absurde elementen van het verhaal, de personages met een tragisch hoekje af en de grappige alledaagsheid van de situaties. De film gaf me zin om meer dergelijke verhalen te schrijven en deed me beseffen dat de films waar ik echt van hield vaak verwant waren met dat genre. Billy Wilder (‘The Apartment’, ‘Double Indemnity’) is altijd een beetje mijn favoriete regisseur geweest. Eigenlijk kan je alleen maar films schrijven in het genre waar je van houdt. Je schrijft immers om er zelf plezier aan te beleven. Je hoopt altijd dat een publiek ervan houdt. Je hoopt ergens zelfs dat de vermaledijde critici ervan zullen houden. Maar het belangrijkste is om zelf plezier te hebben in het vullen van die honderd witte pagina’s, in de schoenen van je personages te stappen, de scènes en het verhaal eindeloos te verfijnen om uiteindelijk van niets ‘iets’ te maken.
4. Aanrijding In Moscou - Christophe Van Rompaey - 2008
Dusver had ik altijd gewerkt aan ideeën die van iemand anders kwamen. ‘Aanrijding In Moscou’ was echter een verhaal van mezelf. Ik ben opgegroeid in Ledeberg in de ‘building’ waar de film is opgenomen. Het was een terugkeer naar de wereld van mijn jeugd en ik was niet meer in Ledeberg – en in dat gebouw – geweest sinds de dood van mijn moeder, meer dan tien jaar eerder. Dat maakte het hele project bijzonder. Ik had het gevoel dat ik alle personages van het verhaal door en door kende. Dat ik ze al in Ledeberg had ontmoet op de markt of in de lift. Ik werkte het verhaal uit tot een scenario met Pat van Beirs, met wie ik twee jaar voordien erg fijn had samengewerkt voor de historische jeugdroman ‘Jonkvrouw’. De mengeling tussen humor en tragiek heeft Christophe van Rompaey heel subtiel geregisseerd. ‘Aanrijding in Moscou’ zette A Private View als bedrijf echt op de kaart. De film scoorde niet alleen nationaal, hij won ook prijzen op de ‘Semaine de la Critique’ in Cannes en kon in de Verenigde Staten rekenen op lovende recensies.
5. Meisjes - Geoffrey Enthoven - 2009
‘Meisjes’ is een tragikomedie over moederschap, muziek en alzheimer. Ik schreef het verhaal met Chris Craps voor Geoffrey Enthoven die er een mooie film van maakte. Het was een moeilijk verhaal om te schrijven. We bleven eraan sleutelen tot enkele weken voor de opnamen. Het is de eerste film waarbij mijn geweldige collega Dries Phlypo als eerste producent op de generiek staat. Door een aantal van mijn productietaken aan hem te geven, kon ik me meer op schrijven concentreren.
6. Adem - Hans Van Nuffel - 2010
Debuterend regisseur Hans van Nuffel had een scenario geschreven over twee jonge kerels die leden aan mucoviscidose. Hij vroeg of ik hem wilde coachen om het scenario naar een werkbare versie te krijgen. Hans en ik hebben eerst vooral gesproken over het verhaal – ik herinner me ettelijke gesprekken in het Gentse Vooruit-café – voordat we zijn gaan samenwerken. De coaching evolueerde al snel naar een vertrouwen in elkaar en in elkaars kunnen. We zijn samen gaan schrijven. We wilden vooral geen ziekte van de week-film schrijven en het donkere verhaal met humor en energie vertellen. Hans heeft dat verhaal met grote empathie en fijngevoeligheid verfilmd. De opnamen vonden plaats in de winter en (vaak) in ziekenhuizen, wat de hele periode toch wat apart maakte.
7. Brasserie Romantiek - Joël Vanhoebrouck - 2012
Verschillende mensen raadden me aan om een vervolg op ‘Aanrijding In Moscou’ te schrijven maar ik was bang om in herhaling te vallen of iets te maken dat minder goed was. Pat van Beirs en ik beslisten dan om een compleet ander verhaal te schrijven dat aanvankelijk ‘Drie Tafels En De Liefde’ heette en zich helemaal afspeelde in een restaurant. Naarmate het project vorm kreeg, Joël Vanhoebrouck erbij kwam als regisseur en we vtm als partner kregen, werd het een grotere productie dan verwacht. Zo werd het hele interieur gebouwd in studio – iets wat we tot dan toe niet hadden gedaan. Rond het decor in de studio werden constructies gebouwd met dwalende lichten zodat je de indruk kreeg dat er door de beregende ruiten verkeer was. Het hele concept van ‘Brasserie Romantiek’, een praatfilm met vijf verschillende verhaallijnen, was ambitieus en riskant en een beetje gek, maar tegelijk was het écht een acteursfilm. Elke acteur en actrice kreeg scènes te spelen waarin hij zichzelf helemaal kon laten gaan. Een heleboel bekende namen was snel voor het project gewonnen. Opvallend was dat alle hoofdrolspelers er de hele tijd moesten zijn en louter figuranten waren wanneer scènes aan de andere tafels werden opgenomen. De film werd op slechts vier weken gedraaid. In Nederland draaide Sanne Vogel met ‘Brasserie Valentijn’ een remake die daar begin 2016 in de zalen komt.
8. Trouw Met Mij - Kadir Balci - 2012
Kadir Balci en ik leerden elkaar kennen op het VAF waar we in de jury voor de kortfilm zaten. Ik vroeg hem of hij zin had om te schrijven aan een idee rond een Turks/Vlaams huwelijk dat uit de hand liep. Nadat we allebei een aantal koppels hadden geïnterviewd die het hadden meegemaakt, schreven we het scenario. We draaiden de film op 24 dagen in het Gentse met niet-professionele of weinig bekende acteurs. Het gaf de hele film een heel fris gezicht. Ik hou erg van de film, van zijn realisme, van het drama dat in het alledaagse ligt, van frustraties die op zo’n feest tot een uitbarsting komen. Helaas bleek ‘Trouw Met Mij’ onze eerste film die het écht niet deed aan de Vlaamse bioscoopkassa. En dat is uiteraard heel jammer. Midden oktober draait hij in New York op het Chelsea Film Festival met als thema ‘Making the world a better place’. Eén van de drijvende krachten van het kleine festival is een held van me: John Patrick Shanley, de scenarist van ‘Moonstruck’ en ‘Doubt’. Een hele eer om daar met ‘Trouw Met Mij’ voor geselecteerd te worden.
9. Amigo's - Kadir Balci & Hendrik Moonen - 2015
‘Amigo’s’ is een televisiereeks rond vijf ex-gedetineerden die een restaurant beginnen. Ik pitchte het idee aan mijn vriend en collega Pierre De Clercq. Hij had al veel ervaring als scenarist van televisiereeksen en stond aan de basis van 'Flikken' en 'Windkracht 10'. Maar voor mij was het de eerste keer dat ik een scenario voor televsie schreef. Een kleine drie jaar geleden zijn we het verhaal van ‘Amigo’s’ gaan schrijven tussen andere projecten door. Aan de reeks schrijven, was eigenlijk werken aan een hele lange film. Wat Pierre en mij veel voldoening gaf, was dat we, binnen die tien afleveringen, onze hoofdpersonages langer konden volgen dan bij een film en dat we zo een groter stuk van hun leven en hun drama konden vertellen. In die zin valt het bij een televisiereeks zwaarder om afscheid te nemen van je personages dan bij een film. Regisseurs Kadir Balci en Hendrik Moonen brachten onze scenario’s tot leven met een schare topacteurs.
10. Vincent - Christophe Van Rompaey - 2016
‘Vincent’ - de werktitel was 'Vincent En Het Einde Van De Wereld' - is mijn derde samenwerking met Christophe Van Rompaey na ‘Aanrijding In Moscou’ en de Nederlandse prent ‘Lena’. De film is een road movie over een depressieve puber die door zijn geschifte Franse tante wordt meegenomen op reis. Het is een verhaal dat me na aan het hart ligt en dat tussen licht en donker zweeft. De film zit momenteel nog in montage, en er wordt geweldig in geacteerd door Barbara Sarafian, Geert van Rampelberg, de Franse actrice Alexandra Lamy en de 17-jarige Spencer Bogaert die debuteerde in ‘Labyrinthus’ en hier de hele film op zijn jonge schouders draagt.
Alex De Rouck
Niets uit deze publicatie mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke (per e-mail of brief) toestemming van de verantwoordelijke uitgever.